Μνημείο Μικρασιατικού Ελληνισμού
Το μνημείο είναι μαρμάρινο σε σχήμα παραλληλεπίπεδο. Στην πρόσοψή του έχει ανάγλυφο σκάλισμα ενός αλιευτικού σκάφους τύπου Κουρίτας και επί αυτής ένα ανδρόγυνο Ελλήνων προσφύγων κατά τον πλου από τα Μικρασιατικά παράλια προς την Νέα Κρήνη την περίοδο της Μικρασιατικής καταστροφής.
Κάτω από την ανάγλυφη παράσταση αναγράφονται με επίχρυσα γράμματα:
«ΚΟΥΡΙΤΑ» ΣΜΥΡΝΗ – ΝΕΑ ΚΡΗΝΗ 1922
Στη βάση της πρόσοψης αναγράφει:
ΜΝΗΜΕΙΟ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Στις δυο πλευρές του μνημείου, αριστερά και δεξιά, αναγράφονται κάτω από την επιγραφή «Οι πατρίδες μας» οι τοποθεσίες των μικρασιατικών αλησμόνητων πατρίδων:
Από την αριστερή πλευρά: Τσεσμές, Αγία Παρασκευή, Βουρλά, Αλάτσατα, Καράμπουρνο, Κάτω Παναγιά, Ρέις Ντερέ
Από τη δεξιά πλευρά: Σμύρνη, Κορδελιό, Παπασκάλα, Φασουλάς, Μενεμένη, Παλαιά Φώκαια, Μπουρνόβας.
Στην πίσω πλευρά του μνημείου, σε όλη την έκτασή της, υπάρχει χαραγμένη ανάγλυφη παράσταση που αναπαριστά μια Μικρασιάτισσα γυναίκα με τα δυο παιδιά της, και στη βάση της δεξιά η αναγραφή:
«ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ»
Μπροστά και δεξιά από το χώρο του μνημείου υπάρχει τοποθετημένη, σε μαρμάρινη βάση ύψους περίπου 1 μέτρου, η αναθηματική επιγραφή:
«Τιμή και μνήμη στους προγόνους μας, που αποτελούν την ιστορία του τόπου μας. Ξεριζωμένοι από την Ιωνική γη, εγκαταστάθηκαν στον ευλογημένο αυτό τόπο και ίδρυσαν τη Νέα Κρήνη μας. Το μνημείο αυτό ανεγέρθηκε το έτος 2023 από τον πολιτιστικό Σύλλογο Μικρασιατών Νέας Κρήνης «ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ»
Με την ευγενική χορηγία του Γεωργίου Παπαγεωργίου και της Ζωής Ψαρρά Παπαγεωργίου.
Τοποθεσία
Το μνημείο βρίσκεται στην παραλία της Νέας Κρήνης, στον Δήμο Καλαμαριάς, στο ύψος της οδού Μανώλη Γαγγύλη, δίπλα στο παρεκκλήσιο του Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου εκ Κρήνης, απέναντι από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Προσφύγων Μικρασιατών Ν. Κρήνης «Αγία Παρασκευή».
Πατρότητα
Το μνημείο φιλοτέχνησε ο Βούλγαρος γλύπτης Kamen Tanev (Κάμεν Τάνεφ). Διεθνούς φήμης γλύπτης βουλγαρικής καταγωγής που σπούδασε και αποφοίτησε το 1998 από τη Σχολή Καλών Τεχνών της Σόφιας, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές του με Master στη Γλυπτική στο ίδιο πανεπιστήμιο. Λέκτορας του πανεπιστημίου της Σόφιας επί 2 έτη από το 2005, έχει συμμετάσχει σε πλήθος συμποσίων γλυπτικής σε όλο τον κόσμο και τιμήθηκε με διεθνή βραβεία. Μνημειακά γλυπτά του βρίσκονται στη Βουλγαρία, στην Ελλάδα, στη Ρωσία, στην Ισπανία, στην Ιταλία, στο Βέλγιο, στην Αίγυπτο, στην Τουρκία κ.α. Από το 2013 συνεργάζεται και με την Greek Marble Initiative.
Οι Έλληνες πρόσφυγες της Μικρασιατικής καταστροφής: Η μικρασιατικη καταστροφη αναφέρεται στο τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1919-22, τη φυγή από την Τουρκία της ελληνικής διοίκησης, που είχε εγκατασταθεί στα δυτικά μικρασιατικά παράλια, κατά τη Συνθήκη των Σεβρών, όπως και τη σχεδόν άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού μετά την κατάρρευση του μετώπου και τη γενικευμένη πλέον εκδίωξη και εξόντωση μεγάλου μέρους του ελληνικού και χριστιανικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας. Συνολικά, το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 55.000 Αρμένιοι και 1.250.000 Μικρασιάτες πρόσφυγες.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, πολλοί Μικρασιάτες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να αναζητήσουν νέα πατρίδα. Η Νέα Κρήνη, ιδρύθηκε το 1922, ως ένας από τους πρώτους προσφυγικούς συνοικισμούς, με σκοπό να στεγάσει τους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία.
Η Νέα Κρήνη έχει ιδιαίτερη σημασία στην ιστορία της Μικρασιατικής Καταστροφής και της προσφυγιάς, καθώς αποτελεί ένα ζωντανό μνημείο της περιόδου αυτής. Οι απόγονοι των Μικρασιατών κατοίκων της Νέας Κρήνης, διατηρούν ζωντανές τις παραδόσεις, τα έθιμα και την πολιτιστική κληρονομιά των προγόνων τους, μέσα από διάφορες εκδηλώσεις και δράσεις.
Στον ευρύτερο χώρο του μνημείου, κάθε χρόνο, κατά την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, διοργανώνεται εκδήλωση Μνήμης, Ξεριζωμού και Προσφυγιάς με αναπαράσταση του ερχομού των προσφύγων από θαλάσσης στη νέα πατρίδα και παρουσίαση μουσικοχορευτικού προγράμματος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μικρασιατών Νέας Κρήνης «Η Αγία Παρασκευή». Πρόκειται για εκδήλωση που πραγματοποιεί κάθε χρόνο ο Σύλλογός από το έτος ίδρυσής του το 2002, γνωστή σε πανελλήνια εμβέλεια από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και πλέον από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Την εκδήλωση παρακολουθούν με κατάνυξη κάθε χρόνο χιλιάδες κόσμος.
Αλιευτικό σκάφος Κουρίτα: Βάρκα προερχόμενη από τα παράλια της Μικράς Ασίας και ιδιαίτερα από την περιοχή της Σμύρνης, ονομαζόταν Κουρίτα. Το όμορφο αυτό σκαρί θεωρώ ότι είναι το ομορφότερο σκαρί βάρκας των Ελληνικών θαλασσών. Κατά την διάρκεια της Μικρασιατικής καταστροφής έσωσε αρκετούς Μικρασιάτες πρόσφυγες που ταξίδεψαν μαζί της στην ελευθερη Ελλάδα. Πρόσφυγες καραβομαραγκοί κατασκεύαζαν την βάρκα αυτή στη Θεσσαλονίκη, στις Φώκιες της Χαλκιδικής και ενδεχομένως και σε άλλες περιοχές. Η τελευταία Κουρίτα καταστράφηκε στη Νέα Κρήνη της Θεσσαλονίκης το 1999.
Όνομα Συντάκτη
Γράφει ο κ. Θεόδωρος Μποράκης, Συγγραφέας-Ερευνητής ιστορικών και λαογραφικών στοιχείων
Βιβλιογραφία
Ιστογραφία:
Ιστοσελίδα https://www.pontosnews.gr
Ιστοσελίδα Arts&Antiques CCR
Ιστοσελίδα https://greekshipmodels.com
Φωτογραφίες: Θεόδωρος Μποράκης
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.
Greek
Ευχαριστώ για την άρτια ενημέρωση