Γεώργιος (Γκόνος) Δογιάμας
Πρόκειται για την προτομή του Οπλαρχηγού Μακεδονομάχου Γεώργιου (Γκόνου) Δογιάμα. Στη βάση της μαρμάρινης προτομής αναγράφονται: “Δογιάμας Γκόνος εκ Καστανερής – Οπλαρχηγός Μακεδονικού Αγώνα – Έφεδρος Ανθυπασπιστής Πεζικού Διοικητής ΜΑΔ Γουμενίσσης – εφονεύθη την 9η Μαΐου 1948 από τους αντάρτες του ΔΣΕ στο χωριό Κάρπη”.
Τοποθεσία
Η προτομή βρίσκεται στην κωμoπολη Γουμένισσα του Δήμου Παιονίας στον Νομό Κιλκίς. Είναι τοποθετημένη στο προαύλιο του Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου στο κέντρο της Γουμένισσας μαζί με την προτομή του αδερφού του Λάζου Δογιάμα.
Πατρότητα
Δεν είναι γνωστός ο γλύπτης της προτομής κι η τοποθέτησή της έγινε πιθανόν το 1967.
Ο Γκόνος Δογιάμας που γεννήθηκε στο χωριo Καστανερή Παιονίας στο Πάϊκο. Την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα μετά από τη σύλληψή του από τους Τούρκους και την απόδρασή του το 1906, κατατάσσεται στο ένοπλο σώμα του αδερφού του Λάζου Δογιάμα και μάχονται από κοινού κατά της επικράτησης των Βούλγαρων κομιτατζήδων στην Μακεδονία.
Ο Γκόνος Δογιάμας έδωσε δεκάδες μάχες κατά των Τούρκων και των Βούλγαρων κομιτατζήδων ενώ συνεργάστηκε με πολλούς οπλαρχηγούς της ευρύτερης περιοχής, ενώ το 1909 ανέλαβε την ηγεσία του σώματος Δογιάμα προκαλώντας την αντίδραση των κομιτατζήδων που προσπάθησαν να τον εξοντώσουν με ενέδρες και καίγοντάς του δύο φορές το σπίτι.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής εντάχθηκε στην ΠΑΟ και στον ΕΔΕΣ ενώ το 1947 εντάχθηκε στον Εθνικό Στρατό με τον βαθμό του Ανθυπασπιστή. Δολοφονήθηκε εν ώρα υπηρεσίας, σε ενέδρα ανταρτών του ΔΣΕ στις 9/5/1948 στο χωριό Πηγή Παιονίας.
Η γενέτειρα του Γκόνου Δογιάμα απέχει ελάχιστα χιλιόμετρα από τη Γουμένισσα. Τιμήθηκε από το ΓΕΣ για τη δράση του κατά τους πολέμους, μετονομάζοντας το στρατόπεδο της Γουμένισσας σε “Στρατόπεδο Καπετάν Γκόνου”, ενώ δρόμος της Γουμένισσας φέρει το όνομα “Οδός Καπετάν Γκόνου”. Κατά την επέτειο της δολοφονίας του αλλά και κατά την επέτειο έναρξης του Μακεδονικού Αγώνα τιμάται η μνήμη του με καταθέσεις στεφάνων στην προτομή του και δοξολογία.
Όνομα Συντάκτη
Γράφει ο κ. Θεόδωρος Μποράκης, ιδιώτης
Βιβλιογραφία
Ιστοσελίδα http://plagia-paionias.blogspo
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.