Ορειχάλκινη προτομή του Γεώργιου Χατζηκώστα. Ο Χατζηκώστας στην προτομή αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία. Έχει μεγάλο μέτωπο και μουστάκι. Το πρόσωπο του φαντάζει γερασμένο και καταβεβλημένο. Είναι ντυμένος με ευρωπαϊκή ενδυμασία. Η υπογραφή του γλύπτη είναι χαραγμένη περιμετρικά της προτομής, στο κάτω της μέρος. Είναι η πρώτη φορά που συναντάται αυτός ο τρόπος υπογραφής, και είναι η εξής:
ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟ ΓΛΥΠΤΗ ΘΟΔΩΡΟ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ ΤΟ 1978
Τοποθεσία
Το γλυπτό βρίσκεται στην Ζωσιμαία Παιδαγωγική Σχολή στα Ιωάννινα.
Πατρότητα
Ο Θόδωρος Παπαγιάννης γεννήθηκε το 1942 στο Ελληνικό Ιωαννίνων. Σπούδασε
στην Α.Σ.Κ.Τ. Αθηνών µε υποτροφία. Εκτός του καλλιτεχνικού διπλώματος πήρε στη χαλκογλυπτική και γυψοτεχνική. Μελέτησε την αρχαιοελληνική τέχνη και την τέχνη της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου. Άρχισε την πανεπιστημιακή του καριέρα µε τον διορισμό του ως βοηθός στην Α.Σ.Κ.Τ. στο εργαστήριο γλυπτικής του Γιάννη Παππά. Ηγήθηκε ομάδας εργασίας σπουδαστών της Α.Σ.Κ.Τ. η οποία περιόδευσε στα Ζαγοροχώρια της Ηπείρου και αποτύπωσε πέτρινα και ξύλινα ανάγλυφα και αρχιτεκτονικά στοιχεία της λαϊκής και παραδοσιακής τέχνης. Συμμετείχε µε συναδέλφους του στη δημιουργία του Κέντρου Εικαστικών Τεχνών (Κ.Ε.Τ.). Γλυπτά του κοσμούν πολλούς δημόσιους χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς επίσης περιλαμβάνονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές μουσείων και πινακοθηκών, όπως η Εθνική Πινακοθήκη. Έχει τιμηθεί µε πολλά βραβεία και διακρίσεις.
Ο Γεώργιος Χατζηκώστας (1753- 1845) γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1753 και πέθανε στη Μόσχα το 1845. Σε ηλικία 15 χρόνων στάλθηκε από τον πατέρα του στην Κωνσταντινούπολη, όπου έμαθε τα μυστικά του εμπορίου. Ασχολήθηκε επαγγελματικά με το εμπόριο δημιουργώντας σημαντική περιουσία μέρος της οποίας παραχώρησε στο ελληνικό δημόσιο με τη διαθήκη του. Το 1815 βρέθηκε στη Μόσχα όπου ανέλαβε τις επιχειρήσεις του αποθανόντος αδελφού του. Παντρεύτηκε την Αικατερίνη Μελαχρινού με την οποία απέκτησαν 8 παιδιά, 4 αγόρια και 4 κορίτσια. Στη Ρωσία επιδόθηκε στη διενέργεια εράνων για τις ανάγκες του αγώνα του 1821 και η προσφορά του ήταν τεράστια. Έχει χαρακτηριστεί και όχι άδικα ως εθνικός ευεργέτης. Το 1840 ανέλαβε την αποπεράτωση των Ιερών Ναών του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Αθανασίου στα Ιωάννινα και διέθεσε και 2500 ρούβλια υπέρ του σχολείου των Δερβιζιάνων. Χορήγησε τα κονδύλια για την ανέγερση Νοσοκομείου, που φέρει και σήμερα το όνομά του, ενίσχυσε μονές, εκκλησίες και σχολεία και φτωχούς. Ίδρυσε στην Αθήνα το Ορφανοτροφείο Αρρένων με ισόβιο πρόεδρο τον Γεώργιο Σταύρο, το ομώνυμο Νοσοκομείο του Μεσολογγίου και τέλος προίκισε το Ορφανοτροφείο Μόσχας. Στα Ιωάννινα υπάρχει επίσης νοσοκομείο που φέρει το όνομά του.
Στο χώρο όπου βρίσκεται τοποθετημένη η προτομή του Γεωργίου Χατζηκώστα λειτουργούν σχολικές μονάδες και αυλίζονται στο συγκεκριμένο χώρο, έτσι τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τη μορφή του προσώπου αυτού.
Δεν έχουν παρατηρηθεί σοβαροί βανδαλισμοί στο μνημείο αυτό.
Στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης “Θεόδωρος Παπαγιάννης” εκτίθεται η κεφαλή του Γεώργιου Χατζηκώστα η οποία είναι πανομοιότυπη με το έργο που είναι τοποθετημένο στα Ιωάννινα.
Όνομα Συντάκτη
Γράφει η Ηλέκτρα-Ηρώ Ζώτου, φοιτήτρια του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Βιβλιογραφία
Παντελής Κοντογιάννης (1908), Εθνικοί ευεργέται, Αθήνα: Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων
Διαδικτυακές πηγές:
Παπασταύρος, Α.Ι. (2009). «ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΓΛΥΠΤΟΘΗΚΗ ένας άγνωστος κόσμος», Κατηγορία: Καλλιτέχνες Ανακτήθηκε από: https://zsgiannina.gr
Αγνώστου αρθρογράφου, (χ.χ.), Ήπειρος η παράδοσή μας, ανακτήθηκε από: http://www.ipirosparadosi.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=288&Itemid=89
Κυτσάκη Α. (2015), Τα γλυπτά των Ιωαννίνων, προπτυχιακή πανεπιστημιακή εργασία. Ανακτήθηκε από : http://anyflip.com/onzr/omon/basic
Πασαλίδης Θ. (2018) Η υπαίθρια γλυπτική των Ιωαννίνων, Ανακτήθηκε από: https://odosell.blogspot.com/2013/09/blog-post_5738.html
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.
Greek