Το μνημείο των Γιαννιωτών Εβραίων
Το μνημείο ανήγειρε ο Δήμος Ιωαννιτών , το 1996, στη περιοχή «Λειβαδιώτη», εβραϊκή συνοικία της πόλης, στη συμβολή της οδών Σούτσου και Καραμανλή.
Πρόκειται για ένα περίοπτο γλυπτό τοίχου, μια ανεξάρτητη μεταλλική στήλη. Με πλαστικό τρόπο και αφηρημένη φόρμα απεικονίζονται τα συρματοπλέγματα των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Ίχνη φωτιάς σε όλη την επιφάνεια του μνημείου.
Πάνω στη στήλη σχεδόν στο μέσον, υπάρχει επιγραφή κάτω από εγχάρακτη επτάφωτη λυχνία. Τα εξής είναι χαραγμένα :
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ 1850 ΕΒΡΑΙΩΝ ΣΥΜΠΟΛΙΤΩΝ ΜΑΣ
ΠΟΥ ΣΥΝΕΛΗΦΘΗΣΑΝ ΣΤΙΣ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1944 ΚΑΙ
ΕΞΟΝΤΩΘΗΚΑΝ ΣΤΑ ΝΑΖΙΣΤΙΚΑ ΣΤΡ/ΔΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΩΣ
Ο ΔΗΜΟΣ ΙΩΑΝΝΙΤΩΝ
Κάτω και δεξιά από την επιγραφή το όνομα του γλύπτη και το έτος κατασκευής:
Γιώργος Χουλιαράς
1994
Τοποθεσία
Βρίσκεται στην περιοχή «Λειβαδιώτη», εβραϊκή συνοικία της πόλης, στη συμβολή της οδών Σούτσου και Καραμανλή
Πατρότητα
Το μνημείο κατασκευάστηκε από τον Γιώργο Χουλιαρά . Γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1947.Σπούδασε Γλυπτική στην ΑΣΚΤ Αθήνας με δάσκαλο τον Γ. Παππά. Συνέχισε τις σπουδές του στο West Surrey College of Art στην Αγγλία, στο εργαστήρι Γλυπτικής και Κεραμικής. Πραγματοποίησε μεγάλες υπαίθριες εκθέσεις στο Ωδείο Αθηνών, έχει κάνει πολλές ατομικές εκθέσεις και έχει πάρει μέρος σε ομαδικές. Έργα του βρίσκονται σε συλλογές και δημόσιους χώρους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Συμμετείχε σε Μπιενάλε μικρών γλυπτών και έχει πάρει μέρος σε πολλά Συμπόσια Γλυπτικής Είναι ιδρυτικό μέλος του συλλόγου Γλυπτών και συμμετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΠ. Α.Σ.Κ.Τ. Είναι τακτικός Καθηγητής Γλυπτικής στην ΑΣΚΤ Αθήνας.
Το μνημείο ανεγέρθηκε στη μνήμη του ολοκαυτώματος των Εβραίων της πόλης, που αφανίστηκαν κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής.
Στις 25 Μαρτίου 1944, συγκεντρώθηκαν 1850 γιαννιώτες Εβραίοι στην Πλατεία Μαβίλη, ανάμεσά τους και πολλά παιδιά. Επιβιβάστηκαν σε 80 φορτηγά, με προορισμό το ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης, Άουσβιτς. Μετά το τέλος του πολέμου, επέστρεψαν μόλις 163 και βρήκαν τις περιουσίες τους λεηλατημένες.
Το μνημείο του Ολοκαυτώματος των Εβραίων της πόλης των Ιωαννίνων βρίσκεται σε έναν από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της πόλης, κοντά στην Συναγωγή και στις εβραϊκές συνοικίες. Αποτελεί, δηλαδή, ένα τοπόσημο που δένει αρμονικά με την αρχιτεκτονική, τη λειτουργία και τη φυσιογνωμία του χώρου. Βρίσκεται ανάμεσα στα μαγαζιά και τα σπίτια των Εβραίων και διαλέγεται αμφίδρομα με την ιστορική μνήμη. Την 25η Μαρτίου, εκπρόσωποι του Δήμου και της Εβραϊκής κοινότητας τιμούν τη μνήμη των Εβραίων Γιαννιωτών σε μια σεμνή τελετή. Ο Δήμος Ιωαννιτών πραγματοποίησε, στις 25.3.2018, εκδήλωση για τη συμπλήρωση 74 χρόνων από τον εκτοπισμό των Εβραίων της πόλης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Άουσβιτς – Μπίρκεναου. Η εκδήλωση έλαβε χώρα στην πλατεία Μαβίλη, όπου είχαν τοποθετηθεί φωτογραφίες με τα συγκλονιστικά γεγονότα εκείνης της ημέρας. Αποκορύφωμα των εκδηλώσεων μνήμης αποτέλεσε θεατρικό δρώμενο του ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, με τίτλο «Η τελευταία εικόνα» βασισμένο σε στίχους του γιαννιώτη-εβραίου ποιητή Γιοσέφ Ελιγιά με θέμα τα βιώματα των Εβραίων της πόλης στην πλατεία Μαβίλη την 25η Μαρτίου του 1944.
Γράφει η Χαρά Τριανταφύλλου,εκπαιδευτικός-μεταπτυχιακή φοιτήτρια
Όνομα Συντάκτη
Βιβλιογραφία
Παπασταύρος Αναστάσιος, Ιωαννίνων Γλυπτοθήκη Εκδόσεις Apeirotan, 2009
Το μνημείο των Γιαννιωτών Εβραίων
http://www.ptolemaida.gr/old/1/100xronia/images/xouliaras.pdf
https://www.giannenae.gr/%CE%A0%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82/ekdiloseis/2biografiko%20Houliaras%20Giorgos.aspx
http://www.nationalgallery.gr/el/zographikh-monimi-ekthesi/painter/houliaras-giorgos.html
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.
Greek