
Αλέξανδρος Παπάγος
Μαραμάρινο άγαλμα στο οποίο απεικονίζεται ο Παπάγος με την επίσημη στολή του. Κρατά στο δεξί του χέρι τη στραταρχική ράβδο και στο αριστερό το μεγαλοπρεπές ξίφος του. Από τα δεκάδες παράσημά του φορά τα δύο σημαντικότερα, τον Μεγαλόσταυρο στο λαιμό του και το Αριστείο του Τάγματος του Σωτήρος στο στήθος του. Πίσω του ανάγλυφη φτερωτή Νίκη με δάφνινο στεφάνι στο χέρι, τον στεφανώνει. Τα αποκαλυπτήρια του έγιναν το 1952.
Τοποθεσία
Βρίσκεται στην Πλατεία Ρολογιού στα Ιωάννινα.
Πατρότητα
Δημιουργός: Βάσος Φαληρέας
O Βάσος Φαληρέας (1905 – 7 Οκτωβρίου 1979) ήταν Έλληνας γλύπτης, ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της ακαδημαϊκής σχολής γλυπτών στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1905 και καταγόταν από την Καρδαμύλη της Μάνης. Σπούδασε ζωγραφική από το 1924 έως το 1929 στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας με δασκάλους τους διάσημους καθηγητές της Σχολής Γεώργιο Ιακωβίδη και Θωμά Θωμόπουλο.Το 1930 ο Φαληρέας, προκειμένου να τελειοποιήσει τις τεχνικές του, φεύγει για το Παρίσι και μέχρι το 1935 εργάζεται κοντά στους Γάλλους γλύπτες CharlesDespiau και AristideMaillol. Εκείνη την εποχή, παρακολουθεί και μαθήματα χαρακτικής από τον Έλληνα χαράκτη Δημήτρη Γαλάνη, ο οποίος ζούσε στο Παρίσι.Στη Διεθνή Έκθεση των Παρισίων, που πραγματοποιήθηκε το 1937 στη γαλλική πρωτεύουσα, ο Φαληρέας κέρδισε το χρυσό μετάλλιο για το έργο του «Γαλήνη» (1936), που είχε εκθέσει στο γαλλικό περίπτερο, καθώς και αργυρά μετάλλια για τα έργα «Γυμνό» και «Κεφαλή», με τα οποία μετείχε στο ελληνικό περίπτερο.Την ίδια χρονιά της βράβευσής του στην Έκθεση των Παρισίων, ο Φαληρέας τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Γεωργίου Α’. Υπήρξε μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών στο Παρίσι, ενώ το 1976 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο Φαληρέας πέθανε από συγκοπή στις 7 Οκτωβρίου 1979, ενώ συνεδρίαζε η κριτική επιτροπή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1979, όπου μετείχε ως πρόεδρος της επιτροπής. Το 1980 και το 1989 με απόφαση των συγγενών και κληρονόμων του καλλιτέχνη, δεκάδες έργα του παραχωρήθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας. Ακόμη, έργα του είναι και πολλές ξυλογραφίες, μετάλλια και αναμνηστικά νομίσματα. Τέλος, ο Βάσος Φαληρέας διακρίνεται για τον ανθρωποκεντρικό τρόπο και την ακαδημαϊκή αντίληψη απόδοσης των έργων του. Έχει φιλοτεχνήσει δεκάδες μνημεία και ηρώα, όπως «Το Άγαλμα της Προμάχου Αθηνάς» (1951) στο Πεδίον του Άρεως στην Αθήνα, σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα Φαίδωνα Κυδωνιάτη (1910 – 1989), τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν σε λαμπρή τελετή το 1952. Φιλοτέχνησε πολλά έργα και τιμήθηκε με διεθνή βραβεία. Άλλα μεγαλεπήβολα έργα του είναι επίσης το «Μνημείο του Λεωνίδα» στις Θερμοπύλες (1955) και το «Ηρώον των Μπιζενομάχων» (1926) στα Ιωάννινα.
Ο Αλέξανδρος Παπάγος υπήρξε από τις πιο σημαντικές ελληνικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 9 Δεκεμβρίου 1883.Υπηρέτησε στους βαλκανικούς πολέμους ως υπίλαρχος (1912-13) και στη Μικρασιατική Εκστρατεία (1919-22). Το 1935 ανέλαβε Υπουργός Στρατιωτικών και από το 1936 μέχρι το 1941 Αρχιστράτηγος και ηγήθηκε του έπους 1940-41. Συνελήφθη τελικά από τους Γερμανούς και οδηγήθηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Ο Στρατάρχης Παπάγος παρέμεινε επικεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων, συμβάλλοντας στην ίδρυση στις 11 Απριλίου 1950 του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, σε αντικατάσταση των μέχρι τότε υφιστάμενων Υπουργείων Στρατιωτικών, Ναυτικών και Αεροπορίας, και την οργάνωση του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), του οποίου υπήρξε και ο πρώτος αρχηγός. Το έτος 1951 παραιτείται από το στράτευμα και πολιτεύεται, ιδρύοντας ένα νέο κόμμα, τον Ελληνικό Συναγερμό. Το 1952 αναδεικνύεται πρωθυπουργός, τίτλο που διατήρησε μέχρι το 1955, όταν και πέθανε.
Σημαντική υπήρξε η συμβολή του σε θέματα που αφορούσαν τη βελτίωση των όρων διαβίωσης των αξιωματικών, με τη σύσταση του Αυτόνομου Οικοδομικού Οργανισμού Αξιωματικών (ΑΟΟΑ) και τη δημιουργία ενός οικισμού στις ανατολικές πλαγιές του Υμηττού, που φέρει το όνομά του (Δήμος Παπάγου).
Όνομα Συντάκτη
Γράφει η Μαρία Φλωράκη, τελειόφοιτη φοιτήτρια του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Βιβλιογραφία
Διαδικτυακές πηγές:
’Βάσος Φαληρέας – Ένας σπουδαίος Έλληνας γλύπτης’’ – Ανακτήθηκε από την ιστοσελίδα: https://olympia.gr/2018/10/07
‘’AcademicDictionariesandEncyclopedias, Βάσος Φαληρέας’’ – Ανακτήθηκε από την ιστοσελίδα: https://greek_greek.enacademic.com
‘’Οι Καλλιτέχνες’’, Αναστάσιος Παπασταύρος – Ανακτήθηκε από την ιστοσελίδα: https://zsgiannina.gr
‘’ Αλέξανδρος Παπάγος’’ – Ανακτήθηκε από την ιστοσελίδα: https://www.sansimera.gr/biographies
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.