Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Κωνσταντίνος Τσιφτσής

Η προτομή είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο. Περιέχει μία τετράγωνη βάση, το μεσαίο μέρος της είναι ορθογώνιου σχήματος και στην κορυφή η προτομή είναι σκαλισμένη με το πρόσωπο του ήρωα, φορώντας την στολή του και στο κεφάλι το καπέλο. Στην επιγραφή του γλυπτού αναγράφονται τα ακόλουθα στοιχεία:

«ΚΩΝ/ΝΟΣ ΤΣΙΦΤΣΗΣ ΕΦ. ΥΠΟΛΟΧΑΓΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ. ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΟΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ. ΓΕΝΝΗΘΕΙΣ ΕΝ ΛΑΜΙΑ ΤΟ 1914. ΕΠΕΣΕΝ ΕΝ ΑΚΡΟΡΡΑΧΗ ΑΝΒΑΝΙΑΣ 27 – 11- 1940. Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΡΟΣΕΦΕΡΕΝ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΠΡΟΤΟΜΗΝ ΤΟΥ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΠΕΣΟΝΤΟΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥ».

Οι διαστάσεις του γλυπτού έχουν ύψος 1.98 μέτρα, πλάτος 0,7 μέτρα και μήκος 0,7 μέτρα.

Τοποθεσία

Η προτομή του Κωνσταντίνου Τσιφτσή βρίσκεται στην οδό Χατζοπούλου, πίσω ακριβώς από το δικαστικό μέγαρο της Λαμίας, διαγώνια από την προτομή του Ευστάθιου Μαλαμίδα. Και οι δύο προτομές βρίσκονται στο κέντρο της πόλης, λίγα μέτρα κάτω από την κεντρική πλατεία της Λαμίας, που είναι η πλατεία πάρκου.

Πατρότητα

Λόγω του ότι το μνημείο έγινε δωρεά στην πόλη μας, δεν υπάρχει κάποια γραπτή ή προφορική μαρτυρία για τον γλύπτη που καλλιτέχνησε αυτό το μνημείο.

τσ1
τσ3
τσ

Ο Κωνσταντίνος Τσιφτσής γεννήθηκε στη Νέα Άμπλιανη Φθιώτιδας το 1914. Ο Πατέρας του λεγόταν Δημήτριος και ήταν κτηνοτρόφος, ενώ η μητέρα του Γιαννούλα. Ο Κωνσταντίνος είχε συνολικά οκτώ αδέρφια εκ των οποίων τρία πέθαναν σε μικρή ηλικία. Τη δεκαετία του 1930 τελείωσε το γυμνάσιο, έδωσε εξετάσεις και πέτυχε στη Νομική Σχολή του πανεπιστημίου Αθηνών. Πήγε να σπουδάσει, αλλά όταν επέστρεφε στην Λαμία βοηθούσε την οικογένειά του με την κτηνοτροφία και διάβαζε την αδερφή του Αλεξάνδρα, την οποία η οικογένειά της την σταμάτησε από το σχολείο στην Α΄ δημοτικού. Όταν οι Σπουδές του έφτασαν στο τελευταίο έτος, πριν ξεκινήσει με τις πτυχιακές εξετάσεις του για να λάβει τον τίτλο της Νομικής, τον κάλεσαν να παρουσιαστεί στο 42 Σύνταγμα Ευζώνων στη Λαμία. Έγινε έφεδρος αξιωματικός και μετά από λίγους μήνες που παρέμεινε στη Λαμία, προωθήθηκε στην Ήπειρο. Αφού κηρύχτηκε ο Ελληνοϊταλλικός πόλεμος, έγινε διμοιρίτης και εξαιτίας των απωλειών που υπήρχαν σε αξιωματικούς, ανέλαβε να διοικήσει το λόχο.

Το Νοέμβριο του 1940, η μονάδα του είναι στην πρώτη γραμμή στις πολεμικές επιχειρήσεις. Με την κατάληψη του Αργυρόκαστρου, έχουν καταλάβει τα γύρω υψώματα και διατηρούν τις οχυρές θέσεις τους, που διεκδικούν οι Ιταλοί. Η γραμμή τους βάλλεται από ισχυρά Ιταλικά πυρά και στις 27 Νοεμβρίου, ενώ βρίσκονται στην Ακρορράχη, στο 669 ύψωμα, ο Κωνσταντίνος Τσιφτσής πέθανε. Ο συμπολεμιστής του Ρήγας από το χωρίο Τυμφρηστός ανέφερε πόσο δύσκολη ήταν η θέση του Τσιφτσή, καθώς προσπαθούσε να εκμεταλλευτεί την κάλυψη που του παρείχε ένα μεγάλο δέντρο και η πυκνή ομίχλη που είχε εκείνη η μέρα, αλλά ένας δυνατός άνεμος σήκωσε το δέντρο, τον είδαν οι Ιταλοί και τον πυροβόλησαν. Τον έθαψαν στο σημείο που τον βρήκαν οι συμπολεμιστές του. Η οικογένειά του ήθελε να βρει το σώμα του γι’ αυτό ο αδερφός του Σπύρος Τσιφτσής που τότε υπηρετούσε στη Μεραρχία στα Ιωάννινα, πήγε και εντόπισε τη θέση ταφής του.

Η απόδοση της μνήμης προς τιμήν του Κωνσταντίνου Τσιφτσή δεν αποδίδεται μόνο στην Λαμία, αλλά και στο μνημείο Πεσόντων στα Ιωάννινα.

Η προτομή του όμως στη πόλη της Λαμίας δεν ήταν τοποθετημένη στη θέση που βρίσκεται σήμερα. Στην αρχή, τοποθετήθηκε μπροστά από το Δικαστικό Μέγαρο και στις 6 Ιουλίου 1947 στις 6 μ.μ. έγινε η τελετή των αποκαλυπτηρίων.

Παρόλα αυτά, δέκα χρόνια μετά, η προτομή άλλαξε θέση και τοποθετήθηκε δίπλα στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής Νέας Άμπλιανης Λαμίας, δηλαδή εκτός του κέντρου της Λαμίας. Αυτό συνέβη γιατί γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Νέα Άμπλιανη και ο ιερός Ναός βρίσκεται σε πολύ κεντρικό σημείο. Λίγο αργότερα, άρχισαν να γίνονται εργασίες στο Ναό και η προτομή αφαιρέθηκε προσωρινά με σκοπό να επανατοποθετηθεί στην ίδια θέση όταν θα τελείωναν οι εργασίες. Όταν όμως συνέβη αυτό, για άγνωστους λόγους, δεν τοποθετήθηκε στον Ναό της Αγίας Παρασκευής, αλλά στην θέση που βρίσκεται και σήμερα, πίσω από το Δικαστικό Μέγαρο της Λαμίας, λίγα μέτρα μακριά από την αρχή του θέση.

Μετά το πέρας των χρόνων, έγινε μία γραπτή πρόταση προς τη Δημοτική Επιτροπή Ονοματοθεσίας με σκοπό να δοθεί τιμητικά σε μία οδό της Άμπλιανης το όνομα του Κωνσταντίνου Τσιφτσή. Η πρόταση έγινε δεκτή αλλά για μικρά περιφερειακά δρομάκια. Στην πόλης της Λαμίας, δόθηκε το όνομά του ως «οδός Κωνσταντίνου Τσιφτσή», ένα κάθετο δρόμο που βρίσκεται στην οδό Ταϋγέτου, κοντά στον Άγιο Τρύφωνα. Τη χρονιά 2014 – 2015 όμως, επαναπροσδιορίστηκε το σχέδιο οδών της πόλης και αποφασίστηκε να μην δοθεί σε κανένα δρόμο το όνομα του ήρωα, αλλά υποβλήθηκε νέα αίτηση που έγινε δεκτή με αποτέλεσμα, στις 27 Ιανουαρίου 2016, το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη μετονομασία της Πλατείας Ψυχάρη στη Νέα Άμπλιανη, σε πλατεία Κωνσταντίνου Τσιφτσή.

Η σημερινή τοποθεσία της προτομής βρίσκεται σε σημείο που δεν είναι εύκολα παρατηρήσιμη. Μπροστά από τη προτομή έχει δέντρα και η όψη της είναι πλάγια ως προς το πεζοδρόμιο. Οι πολίτες δεν παρατηρούν τι απεικονίζεται. Η κατάσταση έχει γίνει δυσμενής, καθώς τα τελευταία χρόνια γίνονται έργα συντήρησης στο Δικαστικό Μέγαρο και οι σκαλωσιές και τα εργαλεία «καταστρέφουν» το χώρο. Ο Δήμος δεν μεριμνά για την συντήρηση του γλυπτού. Από τις φωτογραφίες φαίνονται τα σημάδια φθοράς του χρόνου, ενώ σε ορισμένα σημεία το μάρμαρό έχει ραγίσει. Επίσης, ο χώρος που βρίσκονται τοποθετημένες οι δύο προτομές έχει γίνει χώρος φύλαξης αδέσποτων ζώων καθώς οι πολίτες δίπλα ακριβώς από τις προτομές τοποθετούν καθημερινά ειδικά πιατάκια με τροφή για τα αδέσποτα.

Ο Δήμος δεν τιμά την προτομή του, αλλά ούτε και την μνήμη του ήρωα του Ελληνοϊταλλικού πολέμου. Το 2013, η προτομή υπέστη βεβήλωση καθώς κάποιοι, που έως σήμερα παραμένουν άγνωστοι, ζωγράφισαν με μαρκαδόρο πάνω στην σκαλισμένη επιγραφή με τα στοιχεία του.

Όνομα Συντάκτη

Γράφει η Ιωάννα Αδάμ, τελειόφοιτη φοιτήτρια του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Βιβλιογραφία

Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.

Post Author: Editor

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments