Μνημείο πεσόντων Εθνικής Αντίστασης
Το μνημείο πεσόντων Εθνικής Αντίστασης 1941 – 1945 αναπαριστά τις μορφές τριών ανδρών και δύο γυναικών. Οι δύο από τους άντρες κρατούν όπλα, ενώ ο τρίτος είναι πεσμένος και η μία γυναίκα φαίνεται να τον βοηθάει να σηκωθεί. Η δεύτερη γυναίκα απλώνει το δεξί της χέρι ψηλά, κρατώντας ένα περιστέρι. Οι ολόσωμες ανθρώπινες μορφές είναι κατασκευασμένες από ορείχαλκο και τοποθετημένες πάνω σε μία μαρμάρινη πλάκα. Στο κάτω μέρος του μνημείου υπάρχει μια επίσης μαρμάρινη βάση όπου αναγράφεται:
ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ
ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΑ
ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΞΕΝΗ ΚΑΤΟΧΗ
1941 – 1945
«Η μεγαλοσύνη στα έθνη
δεν μετριέται με το στρέμμα
με της καρδιάς το πύρωμα
μετριέται και με το αίμα»
Κωστής Παλαμάς
Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου έγιναν τον Μάρτιο του 2005, σύμφωνα με τη μεταλλική πλάκα που βρίσκεται στην πίσω μεριά του μνημείου, όπου αναφέρεται:
ΠΑΓΙΟ ΑΙΤΗΜΑ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
1941 – 44 Ν. ΆΡΤΑΣ
ΜΑΡΤΙΟΣ 2005
ΠΑΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΡΤΑΙΩΝ
Τοποθεσία
Το γλυπτό βρίσκεται στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στην Άρτα
Πατρότητα
Το μνημείο κατασκευάστηκε από τον γλύπτη Δημήτριο Τσιρογιάννη. Ο Δημήτριος
Τσιρογιάννης γεννήθηκε το 1974 και κατοικεί στην Αθήνα. Σπούδασε στο τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών. Τα έργα του έχουν εκτεθεί σε ατομικές εκθέσεις στην Άρτα, στα Ιωάννινα, στην Ύδρα, στα Χανιά, στην Αθήνα και στην Αίγινα και σε ομαδικές εκθέσεις στην Άρτα, στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Ακόμη, έργα του έχουν τοποθετηθεί σε δημόσιους χώρους στη Λέσβο, στην Άρτα και στη Ζίτσα Ιωαννίνων
Το μνημείο πεσόντων Εθνικής Αντίστασης 1941 – 1945 αναφέρεται στους Έλληνες πεσόντες αυτής της περιόδου, οι οποίοι μάχονταν εναντίον των δυνάμεων της Κατοχής. Η οργάνωση του αντιστασιακού κινήματος ξεκινά με τη σύσταση του Εθνικού απελευθερωτικού Μετώπου (Ε.Α.Μ) το 1941, ενώ συγχρόνως συστήνεται και το στρατιωτικό κέντρο αντίστασης με τον Εθνικό Απελευθερωτικό Στρατό (Ε.ΛΑ.Σ.) να ξεκινά τη δράση του το 1942. Το Ε.Α.Μ. αποτελούσε την πρώτη σε επιρροή αντιστασιακή ομάδα, ενώ δεύτερη σε μέγεθος και σε επιρροή ήταν ο Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός σύνδεσμος (Ε.ΔΕ.Σ.), ο οποίος δημιουργήθηκε επίσης το 1941. Η ανάπτυξη της ένοπλης αντίστασης όχι μόνο δεν έγινε
χωρίς εσωτερικές προστριβές, αλλά δημιούργησε τις προϋποθέσεις για διάσπαση του κοινωνικού και πολιτικού χώρου (Μαργαρίτης, 2008: 189). Η σύγκρουση μεταξύ Ε.Δ.Ε.Σ. και Ε.Λ.Α.Σ. ξεκίνησε από το 1943 να παίρνει τη μορφή ανοιχτού πολέμου, ενώ προς το τέλος της κατοχής τρεις ήταν οι κύριοι φορείς άσκησης εξουσίας. Από τη μία μεριά, ο Ε.Α.Μ. –Ε.Λ.Α.Σ. επικρατούσε στην ελληνική επαρχία και η Πανελλήνια Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α.) στα βουνό, η κυβέρνηση Ράλλη επικρατούσε στην Αθήνα και η κυβέρνηση Παπανδρέου στο εξωτερικό. Πριν την απελευθέρωση, το Ε.Α.Μ. και η κυβέρνηση Παπανδρέου ήρθαν σε συμφωνία δημιουργώντας κυβέρνηση εθνικής ενότητας, σε σκοπό την αποτροπή των γενικευμένων συγκρούσεων. Ακολούθησαν ωστόσο τα Δεκεμβριανά, με ανάμιξη των Βρετανικών δυνάμεων, όπου οι δυνάμεις της Αντίστασης ηττήθηκαν και τελικά υπέγραψαν τη συμφωνία της Βάρκιζας, παραδίδοντας τα όπλα τους.
Στο μνημείο κατατίθενται στεφάνια στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου ως απόδοση τιμής στους ήρωες της εθνικής αντίστασης.
Γράφει η Ειρήνη-Αγλαϊα Ράπτη, εκπαιδευτικός- μεταπτυχιακή φοιτήτρια
Όνομα Συντάκτη
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία
Γρηγοριάδης, Φ. (1974). Βρετανοί, το αντάρτικο απελευθέρωσις, 1943 – 1944, τόμος έβδομος.
Αθήνα: Νεόκοσμος.
Μαργαρίτης, Γ. (2008). Η αδύνατη ενότητα των αντιστασιακών ομάδων. Κατοχή και
Αντίσταση 1941 -1945.Αθήνα: Ελευθεροτυπία.
Σαμπατακάκης, Θ. (2008). Ο ΕΔΕΣ. Κατοχή και Αντίσταση 1941 -1945.Αθήνα: Ελευθεροτυπία.
Ηλεκτρονικές πηγές
Παπαευσταθίου – Τσάγκα, Μ. (2015). Ελληνοϊταλικός Πόλεμος, Κατοχή, εθνική Αντίσταση (1940-1944): Ιστορικές προφορικές μαρτυρίες, Διδακτορική Διατριβή. Ανακτημένο στις 16/11/2019 από τον διαδικτυακό τόπο http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/39582#page/1/mode/2up
Τζουάνα, Σ. (2017). Πτυχιακή εργασία με θέμα: Δημόσια μνημεία και τοπική ιστορία στην Άρτα. Ανακτημένο στις 16/11/2019 από τον διαδικτυακό τόπο
https://dspace.uowm.gr
http://84.205.237.165/index.php?q=el/node/74
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.
Greek