
Στέφανος Αντ. Ξανθουδίδης
Το άγλαμα είναι κατασκευασμένο από μεταλλικό σκελετό και μπετόν αρμέ. Στην βάση της προτομής αναγράφεται:
«Στέφ. Ξανθουδίδης – Αρχαιολόγος»
Κατασκευάστηκε πιθανότατα το έτος 1989
Τοποθεσία
Το άγαλμα είναι εγκατεστημένο στην πόλη του Ηρακλείου Κρήτης, στη συμβολή των οδών Στέφανου Ξανθουδίδη και Σαπουτιέ, απέναντι από το αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου.
Πατρότητα
Το άγαλμα είναι έργο του γλύπτη Μανόλη Τζομπανάκη.
Ο γλύπτης γεννήθηκε στον Κεφαλά Αποκορώνου Χανίων το 1943, σε μια οικογένεια με επτά παιδιά. Ο πατέρας του ήταν ένας εξαιρετικός επιπλοποιός, στο εργαστήριο του οποίου άρχισε να κάνει σχέδιο και ξυλογλυπτική από την ηλικία των 6 – 7 ετών.
Σπούδασε γλυπτική στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας «γιατί είχα μεγάλο έρωτα για την Φλωρεντία από παιδί» κοντά στον Βενάντζο Κροτσέττι και στη συνέχεια ακολούθησε τον δάσκαλό του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Ρώμης (1963-1969), όπου παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα διακοσμητικής και νωπογραφίας. Καλλιτέχνης ανθρωποκεντρικός, εμπνέεται τα θέματά του από την ιστορία, τον μύθο, την αρχαία Ελλάδα, τη φύση, αλλά και την κοινωνικοπολιτική ζωή.
Την περίοδο 1967-1970 που διετέλεσε επιμελητής της έδρας γλυπτικής του ιδρύματος στη Ρώμη, του ήρθε η ιδέα, να πάρει σύρμα και να σχεδιάζει με αυτό. Πήρε κουλούρες σύρματος, πήγε στην Πιάτσα Ναβόνα (Piazza Navona), το τέντωσε και το έκοψε σε κομμάτια. Μετά έβαλε μπετόν μέσα. Κι έτσι γεννήθηκε το μπετόν αρμέ. Το μπετόν αρμέ σήμερα διδάσκεται στα ιαπωνικά πανεπιστήμια σαν προσωπική του τεχνική στην σύγχρονη ευρωπαϊκή γλυπτική.
Ασχολήθηκε με όλα τα υλικά, με την πέτρα, με το ξύλο, με τον ορείχαλκο, με ό,τι υλικό μπορεί να δουλέψει κανείς, δημιουργώντας έργα τα οποία χαρακτηρίζονται από την έντονη κίνηση, ενώ με την ανάλυση των μορφών σε γεωμετρικά σχήματα και την ανασύνθεσή τους με αιχμηρές τομές όγκων τις ανάγει σε σύμβολα.
Το 1971 παρουσίασε την πρώτη ατομική του έκθεση στη γκαλερί Schneider στη Ρώμη, την οποία ακολούθησαν ατομικές στην Ιταλία, στην Ελλάδα και άλλες χώρες. Έλαβε επίσης μέρος σε πανελλήνιες και σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως η Μπιενάλε Γλυπτικής της Βουδαπέστης το 1975 και η Μπιενάλε del Bronzetto της Ραβέννας το 1979, όπου κέρδισε το χρυσό μετάλλιο.
Έχει τιμηθεί με το βραβείο Νίκος Καζαντζάκης του Δήμου Ηρακλείου, ενώ 2.500 έργα του βρίσκονται σε ολόκληρο τον κόσμο σε δημόσιους χώρους και ιδιωτικές συλλογές.
Ο αρχαιολόγος Στέφανος Αντ. Ξανθουδίδης γεννήθηκε το 1864 στην Αβδού του νομού Ηρακλείου Κρήτης. Σπούδασε φιλολογία στην Αθήνα. Διορίστηκε αρχικά στα γυμνάσια της Νεάπολης και Ηρακλείου. Ήταν γραμματέας του Φιλεκπαιδευτικού συλλόγου και συνεργάστηκε με τον Ιωσήφ Χατζηδάκη για την αρχαιολογική κίνηση της Κρήτης. Έγινε έφορος αρχαιοτήτων της Κρητικής Πολιτείας, αργότερα έφορος της 10ης Αρχαιολογικής περιφέρειας της Ελλάδας, και αργότερα διευθυντής του Μουσείου Ηρακλείου. Διενήργησε αρχαιολογικές ανασκαφές σε πολλά μέρη της Κρήτης και ασχολήθηκε συστηματικά με την μεσαιωνική ιστορία και την γλώσσα του νησιού. Ήταν συγγραφέας αρκετών βιβλίων ιστορικού και αρχαιολογικού περιεχομένου. Λίγο προτού πεθάνει εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε το Σεπτέμβριο του 1928 από έμφραγμα και κηδεύτηκε στις 19 Σεπτεμβρίου. Οδοί σε πόλεις της Κρήτης φέρουν το όνομά του.
Όνομα Συντάκτη
Γράφει ο κ. Θεόδωρος Μποράκης, ιδιώτης.
Βιβλιογραφία
1. Ιστοσελίδα biblionet
2. Ιστοσελίδα ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ
3. Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της Λάρισας
Φωτογραφία: Θεόδωρος Π. Μποράκης
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.