
Εμμανουήλ Μπαλαντίνος
Στην πετρόχτιστη βάση της μεταλλικής προτομής, σε ανάγλυφες μεταλλικές πλάκες αναγράφονται:
α) «Εμμανουήλ Στυλ. Μπαλαντίνος 1876 – 1962 από τα Δελιανά Κισάμου Χανίων Κρήτης – Αρχηγός εθελοντών «Φάλαγγα Κισάμου» ελευθερωτής του Μετσόβου 31 Οκτωβ. 1912».
β) «Η προτομή έγινε με πρωτοβουλία και δαπάνη του Συλλόγου Κισαμιτών Αττικής, της οικογένειας Μπαλαντίνου, Κισαμιτών και φίλων».
γ) «Γλύπτρια Ασπασία Παπαδοπεράκη – 1998».
Τοποθεσία
Η προτομή του Εμμανουήλ Στυλ. Μπαλαντίνου κοσμεί το μικρό πάρκο στη συμβολή των οδών Αβέρωφ και Ζαμάνη, κοντά στον Αβερώφειο Κήπο, στην κωμόπολη Μέτσοβο του νομού Ιωαννίνων.
Πατρότητα
Το μνημείο φιλοτέχνησε η γλύπτρια Ασπασία Παπαδοπεράκη το 1998.
Η Ασπασία Παπαδοπεράκη (γεν. 1942) είναι Ελληνίδα γλύπτρια, συγγραφέας και σκηνογράφος από τα Σπήλια Ηρακλείου Κρήτης.
Σπούδασε γλυπτική την περίοδο 1966 – 72 στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) της Αθήνας γλυπτική όπου είχε ως καθηγητές της τον Θανάση Απάρτη, τον Γιάννη Παππά και τον Δημήτρη Καλαμάρα και σκηνογραφία δίπλα στον Βασίλη Βασιλειάδη.
Η Παπαδοπεράκη χρησιμοποιεί στη γλυπτική της στοιχεία από την αρχαϊκή περίοδο της ελληνικής γλυπτικής, καθώς και στοιχεία από την αιγαιοπελαγίτικη λαϊκή αρχιτεκτονική. Έχει παρουσιάσει έργα της σε ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Οι σημαντικότερες είναι: Εθνική Πινακοθήκη (1979) «Δέκα Γλύπτες», Γερμανικό Ινστιτούτο Γκαίτε (Goethe, 1983) με ανάλυση του γλυπτού της για τη Μαρία Κάλλας, Γκαλερί Σταυρακάκη στο Ηράκλειο Κρήτης (1984), με θέμα «Η μορφή του Καβάφη», Σύλλογο Γλυπτών με θέμα «Στοιχεία στην τέχνη του 20ου αιώνα από το Θησαυρό των Σιφνίων», Βασιλική Αγίου Μάρκου, Ηράκλειο Κρήτης (1986) «Η γυναίκα στην Αντίσταση», Σύλλογο Γλυπτών με θέμα «Ανθρώπινη φιγούρα» (1987), Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας (1992), με θέμα «Ανάλυση ενός έργου». Έλαβε επίσης μέρος και σε ομαδικές εκθέσεις στο πλαίσιο της Αθήνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και του Συνεδρίου AICA (Διεθνούς Ένωσης Τεχνοκριτικών), καθώς και στο Σαλόν του Μαΐου (Salon de Mai) του Παρισιού και στη Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας, το 1980.
Η Παπαδοπεράκη έχει φιλοτεχνήσει το ολόσωμο από ορείχαλκο γλυπτό της Μαρίας Κάλλας στην Αθήνα (Πλατεία Μαδρίτης, Λεωφ. Βασ. Αλεξάνδρου & Βρασίδα, όπισθεν Ξενοδοχείου Χίλτον). Όπως αναφέρει η Ζέττα Αντωνοπούλου, «πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα σύγχρονα γλυπτά της πόλης». Ανάμεσα στις άλλες γλυπτικές συνθέσεις της περιλαμβάνονται οι προτομές του Νίκου Ξυλούρη και του Νίκου Κιτσίκη στο Ηράκλειο της Κρήτης και του Κωνσταντίνου Καβάφη στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Μνημειακά γλυπτά της είναι: «Ηλέκτρα Αποστόλου, Μνημείο Εθνικής Αντίστασης 41 – 44» (1998, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Ηρακλείου Κρήτης), «Αιγαιοπελαγίτικη Συνάντηση» (2006, Ξενοδοχείο Creta Maris, Χερσόνησος Κρήτης), Ανδριάντας Φιλίππου Β’ (Αθήνα, Λεωφ. Κύπρου – Παπάγου). Επίσης, η γλυπτική σύνθεση «Διαχρονική συνάντηση Θεοτοκόπουλου, Κορνάρου, Καζαντζάκη» κ. ά.
Ο Εμμανουήλ Στυλ. Μπαλαντίνος γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1876 στην περιοχή Πρόδρομος στα Δελιανά της επαρχίας Κισσάμου. Ο Εμμ. Μπαλαντίνος ήταν το τρίτο από τα δέκα παιδιά του οπλαρχηγού των Κρητικών Επαναστάσεων Στυλιανού Μπαλαντίνου. Οπως σημειώνει ο Αντ. Μ. Βαρουχάκης, ο Εμμ. Μπαλαντίνος με δική του πρωτοβουλία και με την άδεια της Κρητικής Βουλής συγκρότησε ένα σώμα εθελοντών, ταυτόχρονα με εκείνο του Ρεθύμνιου Κλειδή, με σκοπό να πολεμήσουν στη Βόρεια Ελλάδα, όπου πέτυχαν και την απελευθέρωση του Μετσόβου. Ετσι, στις 18/10/1912 και αφού ορκίστηκαν όπως απαιτούσε ο στρατιωτικός νόμος, 107 πολεμιστές (η Φάλαγγα Κισσάμου) με επικεφαλής τον Εμμ. Μπαλαντίνο, αναχώρησαν για την αποστολή τους. Το 1913 εστάλη ως πληρεξούσιος από την Ελληνική Βουλή για να υπογράψει μαζί με άλλους βουλευτές την ένωση της Κρήτης με τη Μητέρα Ελλάδα. Διετέλεσε βουλευτής επί 10 χρόνια και δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Χανίων επί 18 χρόνια. Ο Εμμανουήλ Στυλ. Μπαλαντίνος απεβίωσε στις 18/8/1962.
Ο ήρωας Εμμανουήλ Μπαλαντίνος τιμήθηκε για την δράση του στους αγώνες του έθνους στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Χανιά, με τοποθέτηση προτομής του στο Κρύο Βρυσάλι Χανίων, με ονοματοδοσία σε δρόμο των Χανίων και τις τοπικές πολιτιστικές εκδηλώσεις «Μπαλαντίνεια» στο χωριό Δελιανά του Δήμου Πλατανίας Χανίων.
Στο Μέτσοβο τιμάται ο ελευθερωτής της κωμόπολης, την ημέρα μνήμης της απελευθέρωσης του Μετσόβου στις 31 Οκτωβρίου.
Όνομα Συντάκτη
Γράφει ο κ. Θεόδωρος Μποράκης, ιδιώτης.
Βιβλιογραφία
1. Ιστοσελίδα Βικιπαίδεια
2. Εφημερίδα Χανιώτικα Νέα – Αποσπάσματα από το άρθρο των Γιάννη Λυβιάκη και Αντώνη Πλυμάκη «Κρύο Βρυσάλι – Εμμ. Μπαλαντίνος» 29/8/2019.
Φωτογραφία: Θεόδωρος Π. Μποράκης
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.