Το άγαλμα του Μακεδονομάχου Κό(ώ)ττα, φιλοτεχνημένο από τον Δημήτρη Καλαμαρά, έχει διαστάσεις 2.00 x 0.78 x 0.40 μ. και ανήκει στην συλλογή του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης. Ο Κώττας γνωστός και με το προσωνύμιο Αετός των Κορεστίων ή Κώττας Ρούλιας, ήταν σλαβόφωνος οπλαρχηγός, Έλληνας Μακεδονομάχος, πρωτεργάτης του Μακεδονικού αγώνα. Φτιαγμένο το 1960 από χαλκό, έργο αφαιρετικό που δεν παρουσιάζει την μορφή του Κώττα ρεαλιστικά, αποτυπώνει τον πόνο και τον δυναμισμό του ήρωα και του προσδίδει μια περισσότερο αέρινη Δον Κιχωτική όψη.
Τοποθεσία
Το άγαλμα βρίσκεται στη Βίλα Καπαντζή στη Θεσσαλονίκη.
Πατρότητα
Ο Δημήτρης Καλαμάρας γεννήθηκε στην Φλώρινα το 1924. Έζησε για οκτώ χρόνια στην Ιταλία και ταξίδεψε σε Γαλλία, Γερμανία και Ελβετία. Το 1969 εκλέχθηκε καθηγητής γλυπτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Αθηνών.
Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών ζωγραφική (1946-1947) με τους Δημήτριο Μπισκίνη, Επαμεινώνδα Θωμόπουλο και Ουμβέρτο Αργυρό και γλυπτική (1947-1954) με τον Μιχάλη Τόμπρο.
Συνέχισε στις Ακαδημίες Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας (1954-1957) και της Ρώμης (1958-1961), όπου είχε δασκάλους τους Περίκλε Φατζίνι και Βενάντζο Κροτσέτι αντίστοιχα. Κατά την παραμονή του στην Ιταλία, συνδέθηκε με σημαντικούς καλλιτέχνες, όπως τον Τζάκομο Μαντζού, τον Μαρίνο Μαρίνι, τον Τζόρτζιο ντε Κίρικο, τον Τζόρτζιο Μοράντι και τον Χένρι Μουρ. Πραγματοποίησε ταξίδια σε διάφορες ευρωπαϊκές πόλεις και μελέτησε μουσεία.
Το 1958 εγκατέστησε το πρώτο εργαστήριο χαλκοχυτικής στη Σχολή Καλών Τεχνών, ενώ από το 1969 ως το 1985 υπήρξε καθηγητής στην έδρα της γλυπτικής, εισάγοντας και τη συστηματική διδασκαλία θεωρητικών κειμένων.
“Ο Θνήσκων Πολεμιστής” του Δ. Καλαμάρα στον σταθμό ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ
Παρουσίασε το έργο του σε ατομικές εκθέσεις, καθώς και σε αναδρομική που οργανώθηκε το 1995 από την Εθνική Πινακοθήκη. Έλαβε επίσης μέρος σε ομαδικές, μεταξύ των οποίων Πανελλήνιες, η Μπιενάλε της Αλεξάνδρειας του 1961, όπου κέρδισε το Χρυσό Μετάλλιο, και η Μπιενάλε του Σάο Πάολο το 1979.
Θαυμαστής της τέχνης της Αναγέννησης και έχοντας πάντα ως αφετηρία την ανθρώπινη μορφή, ο Δημήτρης Καλαμάρας δημιούργησε τα πρώτα του έργα παραμένοντας πιστός στην ορατή πραγματικότητα. Το διάστημα 1954-1965 στις συνθέσεις του κυριαρχούν τα εξπρεσιονιστικά στοιχεία, ενώ μετά το 1965 τα έργα του αποκτούν δομικό χαρακτήρα και χτίζονται με γεωμετρικούς όγκους, αποτέλεσμα εξαντλητικής μελέτης και λεπτομερών μετρήσεων που οφείλονται στην πίστη του στην τάξη, την αρμονία, τη συμμετρία και σε ό,τι ήταν βασισμένο στο νόμο του αριθμού.
Ο Κώττας ή Κώτες (Βουλγαρικά: Κώτε Χρήστωφ / Коте Христов, Ελληνικά: Κωνσταντίνος “Κώττας” Χρήστου) (Ρούλια Πρεσπών, 1860 – Μοναστήρι, 27 Σεπτεμβρίου 1905), γνωστός και με το προσωνύμιο Αετός των Κορεστίων ή Κώττας Ρούλιας, ήταν σλαβόφωνος οπλαρχηγός που συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα ως πρωτεργάτης του (1901-1905), ενώ πριν την ένταξή του σε αυτόν, οπλαρχηγός που πολέμησε με την ΕΜΕΟ εναντίον των Οθωμανών (1897-1901), διαχωρίζοντας την στάση του αργότερα λόγω των βιαιοπραγιών εναντίον των Ελληνικών πληθυσμών.
H Βίλα Καπαντζή, ένα από τα ομορφότερα κτίρια του εκλεκτισμού, χτίστηκε από την οικογένεια Καπαντζή σε παραθαλάσσιο οικόπεδο επί της Βασιλίσσης Όλγας. Στο κτίριο μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, εγκαταστάθηκε ο πρίγκιπας Νικόλαος, ο πρώτος στρατιωτικός διοικητής της πόλης. Το 1917, διέμενε ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και μέχρι το 1928, στα δωμάτια του κτιρίου στεγάστηκαν προσφυγικές οικογένειες, ενώ το 1928 το κτίριο περιήλθε στην ιδιοκτησία της Εθνικής Τράπεζας, ως ανταλλάξιμη περιουσία. Το 1938 στο κτίριο στεγάστηκε το Ε΄ Γυμνάσιο Αρρένων. Το 1940 επιτάχθηκε από τον στρατό και λειτούργησε ως στρατιωτικό αρτοποιείο ενώ μετά την απελευθέρωση, έως το καλοκαίρι του 1945, εγκαταστάθηκαν στο κτίριο βρετανικές στρατιωτικές αρχές. Έκτοτε και μέχρι το 1972 στέγασε και πάλι το Ε’ Γυμνάσιο. Σήμερα χάρη στην Εθνική τράπεζα, η οποία το αποκατέστησε πλήρως, φιλοξενεί εκθέσεις τέχνης και πολιτιστικά γεγονότα, μιας και αποτελεί την έδρα του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. Το Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, σε μια προσπάθεια αξιοποίησης του περιβάλλοντος χώρου πρασίνου του κτιρίου, το οποίο αποτελεί κομμάτι ζωτικής σημασίας για την γειτονιά και τους επισκέπτες, διατηρεί ανοιχτό και προσβάσιμο τον προαύλιο χώρο της Βίλας Καπαντζής καθ’ όλη την διάρκεια λειτουργίας του κατά την διάρκεια της ημέρας, επιτρέποντας στους κατοίκους και επισκέπτες την διέλευση διαμέσου του, κινούμενοι από την οδό Βασ. Όλγας προς το παραλιακό μέτωπο. Στον χώρο αυτό μπορεί ο επισκέπτης ή ο διερχόμενος να θαυμάσει μια σειρά από γλυπτά.
Πρώτη δημοσίευση: parallaximag.gr
Όνομα Συντάκτη
Γράφει ο Γεώργιος Τσιτιρίδης, δημοσιογράφος.
Βιβλιογραφία
Διαδικτυακή πηγή:
https://el.wikipedia.org/
Ο συντάκτης φέρει την ευθύνη των κειμένων.
Greek